Quá trình hình thành địa hình Cácxtơ ở Việt Nam
Quá trình hình thành địa hình Cácxtơ ở Việt Nam phụ thuộc vào ba quá trình chính, bao gồm ăn mòn, xâm thực và phong hoá hoá học. Trong số đó, ăn mòn được xem là quá trình quan trọng nhất đóng góp vào việc hình thành địa hình Karst.
Ăn mòn là quá trình hoà tan các vật liệu bằng nước và các dioxit cacbon có trong nước. Xâm thực là quá trình phá huỷ bề mặt đất bằng cách nước chảy qua các địa hình. Phong hoá hoá học là quá trình phá hủy đá và đất bằng axit hữu cơ liên quan đến hoạt động sinh học của các sinh vật.
Các quá trình này cùng đóng góp vào việc hình thành địa hình Karst nói chung và địa hình Cácxtơ ở Việt Nam cụ thể. Đây là loại địa hình đặc trưng, phổ biến xuất hiện ở nhiều khu vực của Việt Nam.
Các giai đoạn phát triển của phong cảnh karst
Địa hình karst ở Việt Nam cũng như trên thế giới thường trải qua bốn giai đoạn hình thành và phát triển như sau:
- Giai đoạn đầu tiên: Các khối đá vôi bắt đầu xuất hiện trên mặt đất, các rãnh đá vôi (hay còn được gọi là caren) bắt đầu hình thành và phát triển.
- Giai đoạn thứ hai: Sự phát triển mạnh mẽ của hệ thống hang ngầm, cùng với sự hình thành của lũng trên bề mặt karst.
- Giai đoạn thứ ba: Các trần hang bắt đầu sụp đổ, tạo ra các lũng có hình dạng như máng, cánh đồng karst và các cầu tự nhiên.
- Giai đoạn cuối cùng: Các cánh đồng karst bắt đầu chiếm ưu thế, trong khi vẫn còn tồn tại một số núi nhỏ và các dòng chảy trên mặt đất.
Các hình thái địa lý chính của vùng Cácxtơ tại Việt Nam
Địa hình Cácxtơ tại Việt Nam bao gồm các loại hình cơ bản sau đây:
- Các hình thái địa lý Cácxtơ trên bề mặt: Đây là những dạng địa hình có thể quan sát được từ bên ngoài. Bao gồm Caren (các rãnh đá vôi), các lũng Karst, máng Karst, cánh đồng Cácxtơ, giếng Cátxtơ, miệng hang động, vòm hang Cacxtơ…
- Các hình thái địa lý Cácxtơ ngầm: Đây là các hệ thống hang động, bên trong có thạch nhũ, măng đá, xoáy nước, hoặc chậu nước nhỏ…
Đặc điểm của địa hình Cácxtơ ở Việt Nam thường là sự xuất hiện của những khu vực có nham thạch và cấu trúc địa chất chủ yếu là các loại đá dễ bị hoà tan, như đá vôi, có độ dày và độ tinh khiết khác nhau, cũng như sự hiện diện hoặc vắng mặt của các tầng đá không hoà tan phủ lên lớp đá vôi.
Các ví dụ về hình thái địa hình Cacxtơ
Một số hình thái địa hình Cacxtơ bao gồm: Hang động (như động Phong Nha, các hang động trong khu vực núi đá vôi của vịnh Hạ Long,…), măng đá, thạch nhũ,…Hoa Tiêu vừa chia sẻ những thông tin về địa hình Cacxtơ và các loại hình đặc trưng tại Việt Nam, cùng với quá trình hình thành của chúng – một hiện tượng thiên nhiên đặc biệt, thú vị, thu hút sự quan tâm của du khách và những nhà nghiên cứu địa chất, khảo cổ học.