Cây cỏ máu được biết đến là một trong những vị thuốc quý với nhiều công dụng chữa bệnh. Vậy cây cỏ máu có tác dụng gì? Cách sử dụng cây cỏ máu như thế nào? Theo dõi bài viết sau để nắm rõ những thông tin về loại dược liệu này.

Cây cỏ máu là cây gì?

Cây cỏ máu còn được biết đến với những tên gọi khác như cây huyết đằng, cỏ béo, cây bổ máu, cây máu người… Loại cây này thường mọc ở nhiều ở vùng sơn cước. 

Chính vì cây cỏ máu thường mọc ở vùng sơn cước nên nhiều người còn chưa biết đến loại cây này. Người bản địa thường sử dụng loại cây này cho các chị em sau sinh. Vì cây cỏ máu được cho rằng có tác dụng bổ máu rất tốt.

Đặc điểm, hình ảnh lá cây cỏ máu

Hình ảnh lá cây cỏ máu rất dễ nhận biết. Các bạn có thể dựa vào những đặc điểm dưới đây:

• Thân cây: Thân của cây cỏ máu có tính chất gỗ cứng và có chiều dài lên đến khoảng 10m, đường kính từ 3 – 4cm. Thân cây có hình trụ tròn, hơi dẹt và được bao phủ bởi lớp vỏ màu nâu nhạt, thô ráp.
• Lá cây: Lá cây cỏ máu có dạng lá kép, có 3 – 9 chét hình trứng, lá chét ở giữa thường dài hơn các chét còn lại. Mặt trên của lá có màu xanh thẫm, trong khi mặt dưới có màu nhạt hơn.
• Hoa: Hoa của cây cỏ máu mọc từ nách lá và hình thành thành từng cụm. Đuôi hoa có độ dài khoảng 15 – 20cm và màu sắc chủ yếu là đỏ.
• Quả: Quả của cây cỏ máu có hình trứng hoặc lưỡi liềm, màu nâu đỏ và có chiều dài từ 2 – 5cm. Quả được phủ bởi một lớp lông nhung mịn.

Phân bổ địa lý cây thuốc

Cỏ máu là loài cây thuốc phổ biến ở các khu vực núi cao, đặc biệt là ở độ cao trên 850m. Loài cây này thường sinh trưởng tựa vào các cây gỗ lớn trong rừng nguyên sinh và hiếm khi xuất hiện ở vùng núi thấp hay đồng bằng.

Loại cây này chủ yếu phân bố ở các vùng núi cao phía Bắc Việt Nam. Bao gồm các tỉnh Quảng Bình, Thanh Hoá, Vĩnh Phúc, Hoà Bình, Lào Cai… và một số khu vực lân cận khác. 

Bộ phận dùng – Thu hái và sơ chế

Trong Đông y thường sẽ dùng phân thân của cây cỏ máu để sử dụng. Sau khi trồng được 1 – 2 năm, cây sẽ được thu hoạch quanh năm. Song, tháng 8 và 9 hàng năm được coi là thời điểm thu hoạch tốt nhất. Lúc này, cây có hàm lượng thành phần hóa học và dưỡng chất cao nhất.

Khi thu hoạch, người ta lựa chọn cây có màu vàng mịn, tươi và tiến hành cắt đi. Những lá và cành nhỏ sẽ được loại bỏ và phần thân cây được phân loại theo kích cỡ to nhỏ. Sau đó, phần thân cây này có thể được sử dụng tươi hoặc sấy khô để dùng dần.

Cách sơ chế cây cỏ máu như sau:

• Dùng tươi: Phần thân cây cỏ máu tươi chỉ cần thái thành từng lát mỏng là có thể sử dụng ngay.
• Dùng dạng khô: Phần thân cây cần được ngâm trong nước lạnh từ 2 – 3 giờ với thân nhỏ và từ 2 – 3 ngày với thân to. Sau thời gian này, thân cây được vớt ra và thái thành từng lát mỏng, sau đó phơi khô cho đến khi hết nước. Hoặc có thể sử dụng kỹ thuật sấy khô hiện đại để tiết kiệm thời gian mà vẫn đảm bảo chất lượng bên trong cây cỏ máu.

Bảo quản

Nếu không được bảo quản cẩn thận và đúng cách, cây cỏ máu rất dễ bị mốc và mối mọt. Khi mua về để sử dụng, nên đặt dược liệu ở những không gian thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp và tránh tiếp xúc với các hóa chất độc hại khác.

Vào mùa lạnh, việc kiểm soát độ ẩm trong phòng trở nên khó khăn hơn. Do đó, nếu không sử dụng hết lượng dược liệu, nên thường xuyên mang chúng ra ngoài phơi khoảng 2 – 3 tuần một lần. 

Cây cỏ máu có tác dụng gì? Uống cỏ máu có tốt không?

Mặc dù là vị thuốc phổ biến trong Đông y, nhưng cây cỏ máu có tác dụng gì không phải ai cũng biết. Tùy vào Đông y và Tây y mà sẽ có mục đích sử dụng khác nhau.

Theo Đông y

Trong Đông y cho hay, cây cỏ máu có tính ấm, mùi thơm, vị đắng ngọt hậu. Cây này được xếp vào ba kinh là Can, Tỳ, Thận.

Cây cỏ máu có tác dụng gì? Đông y sử dụng cây cỏ máu để trị các bệnh sau:

• Thiếu máu;
• Kinh nguyệt không đều;
• Suy nhược cơ thể;
• Đổ mồ hôi;
• Hoa mắt;
• Khí huyết hư;
• Đau dạ dày;
• Hư lao;
• Mát gan, thải độc;
• Đau lưng, đau gối…

Theo Tây y

Vậy theo Tây y cây cỏ máu có tác dụng gì? Trong cây cỏ máu phát hiện nhiều thành phần tốt cho sức khỏe như: Beta Sitosterol, 5 Alpha-Stigmastane-3 Beta, Protocatechuic acid, Beta, 4-tetrahydroxy chalcone, Milletol…

Chính vì thế, loại cây này được sử dụng điều trị các bệnh sau:

Bổ máu

Uống cỏ máu có tốt không? Cây cỏ máu chứa một số thành phần quan trọng như Vitamin A, E, sắt, kẽm, photpho, magan… Các chất này có tác dụng bồi bổ máu, cải thiện sự lưu thông máu và kích thích sản sinh các tế bào máu mới. 

Vì vậy, cây cỏ máu rất hữu ích cho những người bị thiếu máu hoặc suy nhược cơ thể, giúp cải thiện tình trạng sức khỏe của họ.

Giải độc cơ thể

Cây cỏ máu chứa các thành phần có khả năng chống oxy hóa, giúp thải độc gan và làm mát gan. Điều này làm cho cây cỏ máu trở thành một giải pháp hữu hiệu cho những trường hợp bị tổn thương gan do tiêu thụ quá nhiều bia, rượu. 

Do đó, cây cỏ máu có thể được sử dụng như một phương pháp hỗ trợ trong việc điều trị các bệnh liên quan đến gan.

Trị bệnh xương khớp

Cây cỏ máu có tác dụng gì? Nếu kết hợp cây cỏ máu với cẩu tích, xuyên khung, tục đoạn bạn sẽ có bài thuốc trị bệnh xương khớp hiệu quả.

Bài thuốc này không chỉ có tác dụng trị đau hiệu quả mà còn bổ sung lượng canxi và photpho. Giúp cải thiện chứng tê bì chân tay cho người trung niên và người cao tuổi.

Trị bệnh đau dạ dày

Theo dân gian, cây cỏ máu còn có tác dụng hiệu quả trong việc giảm triệu chứng đau dạ dày. Cỏ máu được sử dụng hiệu quả để giảm đau bụng, chướng bụng, và hỗ trợ tiêu hóa. 

Chỉ cần 1 nắm cỏ máu khô, sắc nước hoặc ngâm rượu để uống, giúp bảo vệ niêm mạc ruột và trị chứng đau dạ dày hiệu quả.

Làm đẹp da

Cỏ máu chứa alcaloid và flavonoid có tác dụng chống viêm, kháng khuẩn. Nhờ đó, giúp chị em có làn da hồng hào và tràn đầy sức sống. 

Sử dụng cỏ máu giúp da trở nên mịn màng hơn, giảm thiểu các vết thâm nám, sẹo và ngăn ngừa hình thành các nếp nhăn cũng như sẹo trên da. Tính chất này làm cho cây cỏ máu trở thành một lựa chọn hữu hiệu cho việc chăm sóc da.

Uống cỏ máu có tốt không? Tăng cân, bồi bổ sức khỏe

Uống cây cỏ máu có tác dụng gì? Một công dụng đặc biệt phải kể đến đó là giúp tăng cân và bồi bổ sức khỏe. 

Cây cỏ máu có khả năng kích thích cảm giác thèm ăn, đặc biệt là cho những người bị suy nhược cơ thể. Ngoài ra, nó còn thúc đẩy chức năng tiêu hóa, giúp tăng cân một cách an toàn và nhanh chóng, đồng thời không gây nhiều tác dụng phụ. 

Cây cỏ máu phù hợp với đối tượng nào?

Cây cỏ máu mang đến công dụng tuyệt vời và phù hợp với nhiều đối tượng sử dụng. Dưới đây là những nhóm người nên sử dụng cây cỏ máu.

• Chị em sau sinh bị thiếu máu, sụt cân, rối loạn kinh nguyệt. 
• Suy nhược cơ thể, mệt mỏi, thiếu máu, da xanh.
• Chán ăn, gầy yếu.
• Thường xuyên uống rượu bia, men gan cao.
• Đau lưng, đau nhức xương khớp, tê bì tay chân, mỏi gối.
• Người cao tuổi bị đau nhức tay chân và mắt kém.

Hướng dẫn cách sử dụng cây cỏ máu an toàn, hiệu quả

Với cây cỏ máu, các bạn có thể áp dụng một trong những cách sử dụng cây cỏ máu dưới đây:

Ngâm rượu cỏ máu

Ngâm rượu cỏ máu là một phương pháp bồi bổ sức khỏe, kích thích vị giác, cải thiện tiêu hóa và chống suy nhược cơ thể. Để sử dụng rượu cỏ máu, bạn nên ngâm từ 3 đến 4 tháng để tận dụng tối đa các dưỡng chất.

Quy trình ngâm rượu cỏ máu như sau: Chuẩn bị cỏ máu tươi (1kg) và thái thành từng lát, kết hợp với 5 lít rượu ngon 40 độ. Đặt cỏ máu vào bình rượu và đổ rượu vào bình, sau đó đậy nắp kín và bảo quản ở nơi thoáng mát.

Cách dùng: Mỗi ngày sử dụng 2 lần trong bữa ăn, mỗi lần 15ml.

Cỏ máu đem tán bột

Sử dụng bọt cỏ máu cũng mang đến hiệu quả cao. Phương pháp này đặc biệt hữu ích cho những người bị thiếu máu hoặc hư lao.

Cách thực hiện: Chuẩn bị khoảng 150g – 300g cỏ máu khô, sau đó tán thành bột mịn và đậy nắp kín. Mỗi lần sử dụng, kết hợp cỏ máu bột với ích mẫu, ngưu tất và tinh bột nghệ để sắc thành nước uống mỗi ngày.

Hãm nước cỏ máu giúp tăng cân

Hãm cỏ máu lấy nước uống là cách giúp tăng cân và điều hòa chu kỳ kinh nguyệt hiệu quả. 

Cách thực hiện: Chuẩn bị cỏ máu khô (30g), rửa sạch và đun với 1,5 lít nước trong khoảng 30 phút. Khi nước chuyển sang màu đỏ tươi có thể dùng được. 

Duy trì việc uống từ 2 – 4 tháng sẽ thấy cân nặng được cải thiện đáng kể và chu kỳ kinh nguyệt ổn định hơn.

Lưu ý: Trước khi sử dụng cây cỏ máu nên tham khảo ý kiến của các bác sĩ. Ngoài ra cũng không nên tự ý mua cây cỏ máu để sử dụng, vì có thể gặp phải những tác dụng phụ không mong muốn.

Một số bài thuốc từ cây cỏ máu

Qua những thông tin trên chắc hẳn các bạn cũng đã biết được cây cỏ máu có tác dụng gì? Sau đây là thông tin về một số bài thuốc chữa bệnh từ cây cỏ máu có thể tham khảo.

Viêm khớp dạng thấp

Nguyên liệu:

• Cây cỏ máu, cây khúc khắc, cây cứt lợn mỗi loại 16g.
• Ngưu tất, địa hoàng mỗi loại 12g.
• Rễ cúc ảo, rễ cây gai cà leo, cây đơn châu chấu, hồng trúc mỗi mỗi thứ 10g.

Cho các nguyên liệu trên vào nồi sắc lấy nước uống mỗi ngày một lần. 

Thiếu máu, bệnh hư lao

Các bạn chuẩn bị 200 – 300g cây cỏ máu. Cắt lát mỏng và ngâm với 1 lít rượu. Ngâm từ 7 – 10 ngày có thể lấy ra sử dụng.

Đau lưng, mỏi gối

Bệnh lý này thường xảy ra ở người lớn tuổi và còn là dấu hiệu suy giảm chức năng của thận. 

Nguyên liệu:

• 16g sâm nam (tục đoạn);
• 16g cây cỏ máu;
• 12g hương thảo, cẩu tích và khoan cân đằng cho mỗi vị.

Cách thực hiện:

• Cho các dược liệu trên vào ấm và sắc với 700ml nước.
• Đun sôi, giảm lửa đến khi còn 300ml thì tắt bếp.
• Lọc lấy nước uống, mỗi ngày uống 2 – 3 lần.

Nên duy trì bài thuốc này trong vòng 6 ngày để đạt hiệu quả tốt nhất.

Điều hòa chu kỳ kinh nguyệt, khí huyết hư, thiếu máu não, mệt mỏi, chóng mặt, hoa mặt

Nguyên liệu:

• Cây cỏ máu (16g);
• Ích mẫu (12g);
• Ngưu kinh (10g);
• Khương hoàng (6g).

Cho các nguyên liệu sắc với nước uống 2 – 3 lần vào buổi sáng, trưa, tối.

Bệnh đau lưng

Nguyên liệu:

• Cây cỏ máu, rễ trinh nữ, củ kim cang, cườm thảo mỗi loại 16g.
• Trần bì 6g.
• Ngưu tất nam 12g.
• Quế chi, cây bao kim mỗi vị 8g.

Cho thang thuốc vào nồi sắc lấy nước uống, mỗi ngày uống 2 – 3 lần.

Bồi bổ sức khỏe, lợi huyết và kích thích tăng cân

Chuẩn bị cây cỏ máu khô (50g), rửa lại nhiều lần để loại bỏ tạp chất. Cho cây vào nồi đun với 1,5 lít nước trong vòng 20 phút. Sau đó, lọc lấy nước uống mỗi ngày.

Sử dụng nước cây cỏ máu liên tục sẽ thấy sức khỏe được cải thiện, ngủ ngon, tăng sức đề kháng. Bài thuốc này cũng có công dụng trong cải thiện cân nặng và hệ tiêu hóa.

Bệnh đau thần kinh tọa

Nguyên liệu:

• Cây cỏ máu (20g);
• Cỏ xước rễ lớn, hồng hoa, khương hoàng, thoát hạch nhân mỗi vị 12g.
• Cam thảo 4g.
• Hạn liên thảo 10g.

Cho các nguyên liệu vào nồi sắc với 400ml trong vòng 20 phút. Lấy nước chia uống 2 lần trong ngày.

Bệnh đau dạ dày

Để giảm các triệu chứng đau dạ dày, ăn uống kém tiêu hóa. Các bạn có thể sử dụng một trong ba loại bài thuốc từ cây cỏ máu như sau:

• Bài 1: Chuẩn bị 16 – 20g cây cỏ máu sắc với nước uống thay trà mỗi ngày.
• Bài 2: Sử dụng cây cỏ máu ngâm với rượu 40 độ trở lên. Ngâm khoảng 15 – 30 ngày có thể sử dụng được. Liều lượng 2 ly mỗi ngày, mỗi ly 10ml.
• Bài 3: Chuẩn bị cây cỏ máu, chính hoài, hắc đại đậu, hà thủ ô, cam thảo dây, lôi công thảo khô mỗi vị 12g, liêu sâm 16g. Đem sắc lấy nước uống, 3 – 4 lần trong ngày.

Lưu ý khi sử dụng cây cỏ máu

Tác dụng phụ của cây cỏ máu? Hiện nay vẫn chưa có thông tin chính xác về vấn đề này. Song trong quá trình sử dụng, cần lưu ý một số vấn đề sau để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe.

• Những ai không nên uống cỏ máu? Phụ nữ mang thai không nên sử dụng cây cỏ máu. Vì điều này có thể gây nên động thai và ảnh hưởng đến thai nhi.
• Trước khi sử dụng, cần phân biệt để tránh nhầm lẫn với những dược liệu khác. Ngoài ra, không nên sử dụng những dược liệu bị ẩm mốc hoặc đổi màu.
• Người có thể nhiệt nên thận trọng khi dùng.
• Không nên lạm dụng, chỉ nên dùng từ 30 – 50g mỗi ngày.

Cây cỏ máu mua ở đâu, giá bao nhiêu? 

Cây cỏ máu mọc chủ yếu ở vùng núi cao, không dễ dàng để thu mua và sử dụng loại thảo dược này. Với nhu cầu ngày càng cao, hiện nay cây cỏ máu mọc tự nhiên ngày càng khan hiếm.

Hiện nay, dược liệu này được phân phối tại nhiều đại lý, hiệu thuốc Đông y với nhiều giá thành khác nhau. Giá dược liệu cỏ máu thường nằm trong khoảng từ 250.000 VNĐ – 270.000 VNĐ/kg.

Khi mua, bạn nên lựa chọn địa chỉ uy tín và dược liệu chất lượng cao. Cây cỏ máu nên được sấy khô hoàn toàn, không có chất bảo quản. Chọn cây cỏ máu thái lát có màu đỏ nhạt lẫn vàng và các vòng vân gỗ tâm đồng nhất và toả đều. 

Lưu ý, không mua dược liệu bị ẩm ướt, có nấm mốc hoặc lẫn nhiều tạp chất và bụi bẩn.

Trên đây là thông tin về cây cỏ máu có tác dụng gì cũng như cách sử dụng. Hy vọng bài viết sẽ hữu ích cho bạn đọc đang tìm hiểu về loại cây thuốc này.

Xem thêm bài viết:

• Nấm Candida ở nam giới có tự khỏi không? Giải đáp từ chuyên gia
• Ngứa lông mu có vảy trắng bôi thuốc gì, điều trị ra sao?