Thể thơ ngắn 5 chữ với sự kết hợp của vần điệu nhịp nhàng tạo ra những dòng thơ gần gũi, dễ tiếp cận và dễ hiểu. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá về thể thơ 5 chữ, những đặc điểm và cách ngắt nhịp thơ 5 chữ cùng Phongmach24h
Nội dung chính
ToggleThể thơ 5 chữ là thể thơ gì?
Thể thơ 5 chữ, hay còn được gọi là thơ ngũ ngôn, là một dạng thể thơ với các đặc điểm sau:
- Mỗi dòng thơ gồm 5 chữ và không có sự giới hạn về số câu.
- Nhịp thơ thường là 2/3 hoặc 3/2.
- Bài thơ thường được chia thành các khổ, mỗi khổ thường chứa 4 câu, nhưng cũng có trường hợp chỉ có 2 câu.
- Thể thơ 5 chữ đã tồn tại từ xa xưa và được sử dụng phổ biến trong văn học dân gian và văn học bác học. Cách nhận biết dễ nhất là bài thơ có 5 chữ trên mỗi dòng.
Đây là một dạng thơ mang lại sự gần gũi và dễ hiểu với người đọc. Cách nhận biết thể thơ 5 chữ dễ dàng nhất chính là bài thơ có 5 chữ trên 1 dòng thơ.
Thể thơ 5 chữ có tác dụng gì?
Thể thơ 5 chữ mang lại những tác dụng quan trọng như sau:
Thể thơ 5 chữ giúp tác giả thể hiện cảm xúc một cách toàn diện vì cách ngắt nhịp linh hoạt của nó phản ánh chính xác tình cảm và cảm xúc được thể hiện trong từng dòng thơ.
Hơn nữa, việc mỗi dòng thơ chỉ có 5 chữ kết hợp với vần và nhịp thơ tạo ra sự gần gũi, dễ đọc và dễ nhớ. Điều này giúp người đọc dễ dàng cảm nhận được những suy tư, tình cảm mà tác giả muốn truyền đạt qua từng dòng thơ.
Quy tắc và cách ngắt nhịp thể thơ 5 chữ
Để tạo ra thơ 5 chữ, trước hết chúng ta cần hiểu rõ về các quy tắc cơ bản, từ cách ngắt nhịp cho đến cách gieo vần.
Cách ngắt nhịp thể thơ 5 chữ
Cách ngắt nhịp trong thể thơ 5 chữ thường sử dụng nhịp 3/2 là phổ biến nhất. Tuy nhiên, cũng có thể sử dụng nhịp 2/3, 1/4, 4/1 và nhiều loại nhịp khác.
Ví dụ:
Anh đội viên / nhìn Bác
Càng nhìn / lại càng thương
Người Cha / mái tóc bạc
Đốt lửa / cho anh nằm.
(Đêm nay Bác không ngủ – Minh Huệ)
Một bài thơ 5 chữ có thể chia thành nhiều khổ thơ, có thể từ 1 đến 4, 5 hoặc nhiều hơn. Thông thường, mỗi khổ thơ sẽ bao gồm 4 dòng thơ.
Cách gieo vần của thể thơ 5 chữ
Cách gieo vần trong thể thơ 5 chữ thường sử dụng các loại vần như sau:
- Vần lưng: Là sự kết hợp vần giữa tiếng cuối của câu trước và tiếng giữa của câu sau.
Ví dụ: Mặt trời rúc bụi tre. Buổi chiều về nghe mát (Trích Chú bò đi tìm bạn, Phạm Hổ)
- Vần chân, vần liền: Là sự kết hợp vần giữa tiếng cuối của hai câu thơ liền kề.
Ví dụ:
Trời nóng, băm bốn độ
Đèn, sao khắp đế đô
Mặt trăng vàng, trỏn trẻn
Nấp sau nhánh phượng khô.
(Huế, đêm hè – Nam Trân)
- Vần chân, vần cách: Là sự kết hợp vần giữa tiếng cuối của hai câu, không cần phải liền kề nhau.
Ví dụ: Con sóng trước vừa ngã
Con sóng sau lại quỳ
Sóng không hề biết mỏi
Lặn ngụp và bơi thi
(Sóng – Đỗ Xuân Thanh)